ਜਾਣੋ ਵਿਸਾਖੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਕੀ ਹੈ ਮਹੱਤਵ
ਵਿਸਾਖੀ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਹੀ ਧੂਮ -ਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਢੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਪਰੰਤੂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵਿਸਾਖੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਸਿੱਖ ਕੈਲੰਡਰ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਸਾਖੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹਰ ਸਾਲ 13 ਜਾਂ 14 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਵਾਢੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰਵਾਇਤੀ ਬਿਕਰਮ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ।
ਲੋਕ ਇਸ ਖਾਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਪੁਸ਼ਾਕਾਂ ਪਹਿਨ ਕੇ, ਲੋਕ ਨਾਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਗੀਤ ਗਾ ਕੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਧੀਆ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਸਾਖੀ ਦੇ ਜਸ਼ਨ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਪਕਵਾਨਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਅਧੂਰੇ ਹਨ।
ਮਿਤੀ
ਦ੍ਰਿਕ ਪੰਚਾਂਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਾਲ ਵਿਸਾਖੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਸ਼ਨੀਵਾਰ, 13 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਵੈਸਾਖੀ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਪਲ ਰਾਤ 09:15 ਵਜੇ ਹੋਵੇਗਾ। ਪੁਰਾਣਿਆਂ ਸਮਿਆਂ ਤੋਂ ਹੀ ਵਿਸਾਖੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਮਹੱਤਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਦਿਨ 1699 ਵਿੱਚ, ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ (ਸ਼ੁੱਧ ਸਮਾਜ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਜ਼ੁਲਮ ਅਤੇ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਖਾਲਸਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਵਿਸਾਖੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਉੱਚ ਅਤੇ ਨੀਵੀਆਂ ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਭੇਦ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖ ਬਰਾਬਰ ਹਨ।
ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਸਦੀਵੀ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਕ ਮੰਨ ਕੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਵਿਸਾਖੀ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਾਢੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੋਵੇ। ਵਿਸਾਖੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਿਨ ਹੈ।
ਮਹੱਤਵ
ਪਵਿੱਤਰ ਤਿਉਹਾਰ ਸੂਰਜੀ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿਸਾਨ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਾਢੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਪਾਪਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਾਸਚਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮੰਦਰ ਦੀਆਂ ਭੇਟਾਂ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ, ਲੋਕ ਪਵਿੱਤਰ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਵਿਸਾਖੀ ਵਾਢੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ, ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ।
ਵਿਸਾਖੀ ਦਾ ਚਾਅ
ਵਿਸਾਖੀ ‘ਤੇ, ਲੋਕ ਜਲਦੀ ਉੱਠਦੇ ਹਨ, ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਵਿਸਾਖੀ ਜਲੂਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪੰਜ ਪਿਆਰੇ ਪਰੇਡ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ, ਗਾਉਣਾ ਅਤੇ ਨੱਚਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਮਿਠਾਈਆਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ |
ਰਵਾਇਤੀ ਪੰਜਾਬੀ ਭੋਜਨ ਜਿਵੇਂ ਕੜ੍ਹੀ, ਮੀਥੇ ਪੀਲੇ ਚਾਵਲ, ਕੇਸਰ ਫਿਰਨੀ, ਕੜਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਅਤੇ ਹੋਰ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਧੂਮ -ਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |