ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਸੰਭਾਵਿਤ ਤੀਜੀ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਚਿੰਤਾ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੋਵਿਡ ਦੀ ਤੀਜੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਏਮਜ਼ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਰਣਦੀਪ ਗੁਲੇਰੀਆ (AIIMS Director Randeep Guleria) ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਗੁਲੇਰੀਆ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸੇਰੋ ਸਰਵੇ ਦੇ ਚੌਥੇ ਪੜਾਅ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ‘ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਅਜੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਹਨ, ਜਿਥੇ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਉਹ ਖੇਤਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗ ਲੱਗ ਗਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਹ ਥਾਂ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਲਾਗ ਸੰਪਰਕ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਫੈਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਕੁਝ ਖੇਤਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਥੇ ਟੀਕੇ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਉਹ ਖੇਤਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੋਂ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਗੁਲੇਰੀਆ ਨੇ ਸੀਰੋ ਸਰਵੇ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ‘ਚ ਲੋਕ ਟੀਕਾ ਲਗਵਾਉਣ ਤੋਂ ਝਿਜਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਲੋਕ ਅਤਿ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਸੀਰੋ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਧਾਰਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਇਹ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਆਬਾਦੀ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹੈ।
ਏਮਜ਼ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧ ‘ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਖੇਤਰ ਹਨ, ਜਿਥੇ ਇਹ ਆਬਾਦੀ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਹੋਏ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਲਹਿਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਦੋਂ ਆਵੇਗੀ। ਇਹ ਕੁੱਝ ਹਫ਼ਤੇ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚ ਕੁੱਝ ਮਹੀਨੇ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਸੇਰੋ ਸਰਵੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਦੇ 50 ਫੀਸਦੀ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਈਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਬਾਰੇ, ਗੁਲੇਰੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਤੀਜੀ ਲਹਿਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਟੀਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਧਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ‘ਤੇ ਹੋਣਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਮਾਮਲੇ ਵੱਧਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਬਾਲਗਾਂ ਦੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਸੇਰੋ ਸਰਵੇ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੇ ਇਸ ਨੁਕਤੇ ਨੂੰ ਗਲਤ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤਕ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਹ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਹੋ ਗਏ।
ਗੁਲੇਰੀਆ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਵੇਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 60 ਫੀਸਦੀ ਸੀ। ਸਿਰਫ ਇਹ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਟੀਕਾ ਲਗਵਾਉਣ ਦੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਤਾਂ 50 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੱਚੇ ਜੋ ਖੁਦ ਟੀਕੇ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਸਵੈਇੱਛਤ ਤੌਰ ਤੇ ਆਏ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਲਈ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਸਨ। ਪਹਿਲੀ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਪਾਇਆ ਕਿ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਸੀਓਵੀਆਈਡੀ ਦੀ ਲਾਗ ਕਾਰਨ ਦਾਖਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤਿਆਂ ਨੂੰ ਹਲਕੀ ਬਿਮਾਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਠੀਕ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਰਮਣ ਹੋਏਗਾ।
ਤੀਜੀ ਲਹਿਰ ਕਦੋਂ ਆਵੇਗੀ?
ਸੀ ਬੀ ਆਈ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਅਨੁਸਾਰ ਕੋਵਿਡ ਦੀ ਤੀਜੀ ਲਹਿਰ ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਗੁਲੇਰੀਆ ਨੇ ਤੀਜੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਖਿਆਲ ‘ਚ ਸਤੰਬਰ ਜਾਂ ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਤੀਜੀ ਲਹਿਰ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਵੇਖਾਂਗੇ ਕਿ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕਿਵੇਂ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ. ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਸੀਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-ਉਚਿਤ ਵਿਵਹਾਰ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਸੀਂ ਵੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੇਸ ਘੱਟ ਆਏ ਹਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 30 ਹਜ਼ਾਰ ਕੇਸ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕ ਵਾਰ 4 ਲੱਖ ਸਨ। ਪਰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲਹਿਰ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕਰੋ, ਤਾਂ ਗਿਣਤੀ ਅਜੇ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਕਿ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਗੁਲੇਰੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾਉਣ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਵਿਚ ਹੋਏ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ‘ਚ, ਭਾਵ ਸਤੰਬਰ ਜਾਂ ਉਸਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਚ, ਅਸੀਂ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।