ਹਿਮਾਚਲ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸ਼੍ਰੀਖੰਡ ਮਹਾਦੇਵ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਇੱਕ ਔਨਲਾਈਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਪੋਰਟਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਭੋਲੇ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ 10 ਤੋਂ 23 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਇਸ ਧਾਰਮਿਕ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਅੱਜ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।
ਸ਼੍ਰੀਖੰਡ ਜਾਣ ਲਈ ਫਿਟਨੈਸ ਟੈਸਟ ਪਾਸ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੋਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਧਾਰਮਿਕ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ 32 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਤੰਗ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਤੁਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 4 ਬਰਫ਼ ਦੇ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਅਤੇ ਪਥਰੀਲੇ ਪਹਾੜਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼੍ਰੀਖੰਡ ਦੀ ਚੋਟੀ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ 18,570 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇੱਥੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ
ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਸ਼੍ਰੀਖੰਡ ਦੀ ਚੋਟੀ ‘ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਚੱਟਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ 72 ਫੁੱਟ ਉੱਚਾ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਪਰਿਕਰਮਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਨਚਾਹੇ ਨਤੀਜੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਜੱਥਾ 10 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀਖੰਡ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਵਾਰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 800-800 ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀਖੰਡ ਨਹੀਂ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਤੱਕ, ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 3000 ਤੋਂ 3500 ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਭੀੜ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।
ਸ਼੍ਰੀਖੰਡ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਜਿੰਨੀ ਉੱਚਾਈ ‘ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਓਨੀ ਹੀ ਘੱਟ ਆਕਸੀਜਨ ਮਿਲਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਵਾਪਸ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪਾਰਵਤੀ ਬਾਗ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।
ਸ਼੍ਰੀਖੰਡ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਯਾਤਰੀ ਸ਼ਿਮਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਰਾਮਪੁਰ ਤੋਂ ਕੁੱਲੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਨਿਰਮੰਡ ਰਾਹੀਂ ਕਾਰ ਜਾਂ ਬੱਸ ਰਾਹੀਂ ਬਾਗੀਪੁਲ ਅਤੇ ਜਾਓ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਿਮਲਾ ਤੋਂ ਰਾਮਪੁਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 130 ਕਿਲੋਮੀਟਰ, ਰਾਮਪੁਰਾ ਤੋਂ ਨਿਰਮੰਡ 17 ਕਿਲੋਮੀਟਰ, ਨਿਰਮੰਡ ਤੋਂ ਬਾਗੀਪੁਲ 17 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ ਬਾਗੀਪੁਲ ਤੋਂ ਜਾਓ 12 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਅੱਗੇ 32 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਪੈਦਲ ਤੈਅ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਸ਼੍ਰੀਖੰਡ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ, ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਪਾਰਵਤੀ ਬਾਗ, ਭੀਮ ਦਵਾਰ, ਨੈਨ ਸਰੋਵਰ, ਭੀਮ ਬਹੀ, ਠਾਚਰੂ, ਬਾਰਾਤੀ ਨਾਲਾ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸੁੰਦਰ ਸਥਾਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਪਾਰਵਤੀ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਬਾਗ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮੋਹਿਤ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ ਵੀ ਹਨ।
ਸ਼੍ਰੀਖੰਡ ਯਾਤਰਾ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੀ ਅਲਰਟ ਮੋਡ ‘ਤੇ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀਖੰਡ ਟਰੱਸਟ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਕੁੱਲੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਰੂਟਾਂ ‘ਤੇ 5 ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਬੇਸ ਕੈਂਪ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਬੇਸ ਕੈਂਪ ਸਿੰਘਗੜ੍ਹ, ਦੂਜਾ ਥਾਚਰੂ, ਤੀਜਾ ਕੁੰਸ਼ਾ, ਚੌਥਾ ਭੀਮ ਦੁਆਰ ਅਤੇ ਪੰਜਵਾਂ ਪਾਰਵਤੀ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੈਕਟਰ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਜਾਂ ਇੰਚਾਰਜਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੈਡੀਕਲ ਸਟਾਫ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਟੀਮਾਂ ਵੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇੱਥੇ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੋਵੇਗਾ। ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਅੱਗੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਰਿਹਾਇਸ਼ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਿਹਾਇਸ਼ ਲਈ ਨਿੱਜੀ ਟੈਂਟਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਲਈ ਟਰੱਸਟ ਵੱਲੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਲੰਗਰ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ।
